- Trước Nghị định 03/2017/NĐ-CP kinh doanh casino hiệu lực từ ngày 15.3.2017 thì pháp luật Việt Nam đã có những quy định như thế nào về quản lý loại hình kinh doanh này?
Ở nước ngoài, hoạt động kinh doanh casino có từ rất lâu đời, nhưng ở nước ta, hoạt động kinh doanh casino trước đây bị cấm do ảnh hưởng của văn hóa, phong tục, tập quán nước nhà. Hiện nay đã cho phép nhưng vẫn còn hạn chế đối tượng tham gia. Theo Nghị định 77/2009/NĐ-CP và Thông tư 33/2010/TT-BCA trước đây có quy định cho phép kinh doanh casino với điều kiện người chơi là người nước ngoài.
Sau đó, Chính phủ đã dự thảo Nghị định hướng dẫn về hoạt động kinh doanh casino, trong đó, quy định người được phép tham gia casino là người nước ngoài và người Việt Nam định cư ở nước ngoài. Để được phép chơi casino tại Việt Nam, các đối tượng chơi phải đáp ứng các điều kiện sau:
- Có hộ chiếu.
- Giấy tờ tuỳ thân do cơ quan có thẩm quyền ở nước ngoài cấp.
- Giấy thông hành còn giá trị và nhập cảnh hợp pháp vào Việt Nam
- Phải là người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ theo quy định của pháp luật Việt Nam.
- Tự nguyện chấp hành Thể lệ trò chơi.
Tuy nhiên, nghị định này tồn tại ở dạng dự thảo rất lâu cho đến khi có sự ra đời của Nghị định 03/2017/NĐ-CP. Vấn đề cho người Việt vào chơi casino được Bộ Chính trị cho chủ trương từ năm 2013 và đây là một trong những điểm mấu chốt được trao đi đổi lại rất nhiều khi xây dựng nghị định quản lý về hoạt động kinh doanh này.
- Theo quy định, để người Việt được vào casino chơi như đủ 21 tuổi, năng lực thu nhập từ 10 triệu đồng/tháng. Căn cứ vào đâu để xác định tiêu chí thu nhập?
Hiện nay, Nghị định đã yêu cầu tất cả các casino phải cấp cho người chơi 1 thẻ vào chơi. Để làm được thẻ này, người chơi sẽ phải khai nhiều thông tin về năng lực tài chính, công ăn việc làm, nơi làm việc… Các casino có thể mời người chơi đến trực tiếp để trao đổi tìm hiểu. Ngoài ra, người chơi có thể phải nộp giấy chứng minh về công việc và có xác nhận của cơ quan nơi làm việc của mình. Tuy nhiên, khi người chơi đăng ký thẻ thành viên, ai sẽ xác minh người đó khai báo thu nhập chính xác, thực tế người chơi lấy xác nhận của cơ quan về thu nhập trên 10 triệu đồng/tháng cũng không khó.
Nếu người đủ 21 tuổi phải chịu trách nhiệm cho các hành vi của mình thì việc đặt mức thu nhập 10 triệu hay nhiều hơn hàng tháng mới được vào casino nghe có vẻ hợp lý nhưng không phù hợp, thiếu thực tế. Việc chứng minh thu nhập hàng tháng rất dễ bị gian dối và không cơ quan hay tổ chức nào muốn thêm chi phí để xác minh thu nhập hàng tháng của người chơi. Hơn nữa, đối với những người làm công ăn lương thì dễ, nhưng với người buôn bán, kinh doanh tự do thì xác minh như thế nào để được vào chơi. Họ cần phải cung cấp giấy tờ gì?
Thay vì giới hạn người chơi theo cách này, chúng ta có thể thông qua việc thu phí vào cửa và tăng số tiền đặt cược tối thiểu mỗi lần chơi ở bàn hay trên máy. Ngoài ra, còn có thể giới hạn số lần được vào casino mỗi tháng, mỗi quý, hay mỗi năm. Tuy nhiên việc có quá nhiều rào cản sẽ bị các nhà đầu tư phản đối và có thể dẫn đến việc họ từ chối tham gia đầu tư.
- Đối với các điểm casino hiện nay, làm sao để không xảy ra tình trạng vì lợi nhuận, chính những người quản lý casino tự nới lỏng điều kiện cho người chơi được vào chơi casino?
Trên thực tế từ trước tới nay, những casino nhỏ ở Việt Nam vẫn tồn tại vấn đề đó. Mặc dù trên quy định, những casino đó không được phép cho người Việt Nam vào, nhưng họ vẫn cho vào. Vì có thể, họ có móc ngoắc với địa phương và tìm cách cho người Việt Nam vào chơi vì người Việt chơi nhiều và cũng ham chơi, mê chơi. Ngoài ra, những vấn đề sổ sách kế toán có thể không minh bạch nên gây thiệt hại, thất thu thuế cho Nhà nước. Đây là vấn đề rất khó kiểm soát.
Tuy nhiên, chúng ta lại không ngại những vấn đề này xảy ra ở các casino lớn, bởi uy tín, thương hiệu và giấy phép được kinh doanh casino của các nhà đầu tư này to hơn nhiều so với lợi ích không minh bạch kia mang lại.
- Vậy với việc cho phép người Việt vào chơi casino như Nghị định đã ban hành, liệu có hệ luỵ nào sẽ xảy ra với trình độ dân trí hiện nay ở nước ta?
Với quy định như vậy, nhiều chuyên gia nhận định quy định mới này sẽ mở rộng đường cho lĩnh vực kinh doanh nghỉ dưỡng có kèm casino phát triển mạnh tại Việt Nam thời gian tới. Nếu người Việt được phép vào chơi casino có sự kiểm soát chặt chẽ sẽ kích thích nguồn thu rất lớn cho đất nước, thay vì chảy ra các sòng bạc tại các nước láng giềng như hiện nay. Song song đó, nhiều dự án BĐS nghỉ dưỡng có kèm casino sẽ nhanh chóng được triển khai sau một thời gian dài nằm chờ những tín hiệu mới từ phía Chính phủ. Tuy nhiên, Chính phủ khi cho phép người Việt vào chơi trong các casino trong nước có khả năng sẽ xuất hiện nhiều hệ luỵ Mỗi địa phương đều muốn gia tăng nguồn thu nên thường có chiến lược thu hút các dự án BĐS có kèm casino. Do vậy nếu chúng ta không có một bản quy hoạch bài bản ngay từ đầu thì không khác gì chuyện trước đây tỉnh nào cũng có cảng biển và sân bay, dễ dẫn đến tình trạng kêu gọi đầu tư một cách tràn lan.
Về hạn mức chơi 1 triệu đồng trong 24 giờ liên tục cũng chưa thỏa mãn nhu cầu đa dạng của người chơi. rất nhiều người thu nhập cao muốn được vào sòng bạc để chơi, vừa giải trí vừa thử vận may, mức chơi thấp quá sẽ không thu hút được đối tượng này. Như vậy, mục tiêu thu thuế, tăng nguồn thu ngân sách qua hoạt động kinh doanh casino không đạt được. Quy định như vậy hơi thấp và cứng quá. Cần có quy định khung nhưng nên linh hoạt đáp ứng cho đối tượng người chơi với mức thu nhập khác nhau. Số tiền quá ít ỏi như vậy làm sao đủ sức hấp dẫn. Họ sẽ lại ra nước ngoài chơi để thỏa mãn nhu cầu của mình Casino đồng nghĩa với những cuộc đặt cược, chưa bao giờ đồng tiền có sức cám dỗ như ở sòng bài, nhất là người châu Á thường tin vào lộc trời, vào số mệnh. từ đó dẫn tới phát sinh tội phạm, như lừa đảo, trộm cắp,mại dâm, ma túy, rửa tiền… Các tệ nạn xã hội đi kèm với cờ bạc cũng không ít, như tín dụng đen, cho vay nặng lãi, mại dâm, bảo kê… Hơn nữa, Việt Nam chúng ta vẫn còn là nước nghèo, thu nhập bình quân thấp. Nếu chúng ta không có casino thì chúng ta cũng vẫn có những hệ luỵ như vậy. Người Việt Nam vẫn đi chơi casino ở các nước lân cận, như ở khu Tây Ninh, bên kia biên giới, rồi đem ngoại tệ ra ngoài. Vì vậy, nếu xây dựng được một khung pháp lý rõ ràng cho phép người Việt được chơi casino trong nước thì người dân trong nước không phải đi đâu hết, không phải ra ngoài chơi bất hợp pháp. Như vậy, không những hạn chế họ ra nước ngoài, mà còn giúp Chính phủ quản lý được hoạt động này tốt hơn. Chính phủ sẽ có thêm một nguồn thu có ích.
Vấn đề của casino nằm ở việc kiểm soát các hoạt động của nó từ điều kiện tài chính của người chơi, thu thuế, các biện pháp phòng chống tệ nạn, rửa tiền… Mở cửa cho người Việt là cần thiết nhưng cũng cần phải có biện pháp kiểm soát chặt các casino. Có thể đưa ra một số giải pháp cụ thể. Trong 20 năm gần đây, các nước không làm casino thuần tuý nữa, từ các khu Las Vegas ở Hoa Kỳ, rồi tới các nước và nay là Việt Nam, casino chỉ còn là một phần của cả một khu phức hợp phục vụ du lịch, phục vụ phát triển kinh tế địa phương. Trong khu đó, casino chỉ là một phần giải trí rất nhỏ thôi.
Ngoài ra, hiện nay nhiều sòng bạc trên thế giới phát hành thẻ hội viên, quy định mức đóng tiền cọc hằng tháng như câu lạc bộ golf hoặc đánh thuế người chơi, người ít chơi, chơi ít tiền sẽ bị đánh thuế cao hơn người chơi nhiều (khách VIP). Biện pháp này nhằm hạn chế người nghèo vào chơi casino. Ngoài ra, có thể tăng mức đặt cược tối thiểu, thay vì mỗi lần đặt thấp nhất vài trăm nghìn đồng có thể quy định đặt tối thiểu vài triệu đồng…
Như vậy, đặt trong bối cảnh casino là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, chỉ được đặt trong khu phức hợp với các yêu cầu DN làm casino cần gắn với hoạt động kinh doanh chính của DN nhằm thúc đẩy phát triển du lịch, thương mại, đa dạng hóa hình thức vui chơi giải trí, thu hút khách du lịch, phải bảo đảm an ninh quốc phòng, trật tự và an toàn xã hội, đạo đức và sức khỏe cộng đồng…, việc quản lý đối với người Việt vào chơi hoàn toàn có thể xử lý được.