Trong đợt dịch Covid-19 lần thứ 4, Việt Nam xuất hiện nhiều ổ dịch có quy mô lớn như Hà Nội, Vĩnh Phúc, Bắc Giang, Bắc Ninh và ổ dịch gần đây nhất bùng phát là ở TP. HCM có liên quan đến Hội thánh truyền giáo Phục Hưng.
Hội thánh truyền giáo Phục Hưng là một Hội thánh Tin Lành tư gia, sinh hoạt tôn giáo tập trung tại địa chỉ số 205/2 đường số 1, phường 3, Quận Gò Vấp là nhà riêng của người đứng đầu điểm nhóm (ông Phương Văn Tân và bà Võ Xuân Loan) sau này địa chỉ mới là ngôi nhà ba tầng ở hẻm 415 Nguyễn Văn Công, quận Gò Vấp. Địa điểm này đã được UBND Phường 3, quận Gò Vấp chấp thuận đăng ký sinh hoạt tôn giáo tập trung (điểm nhóm) và đưa vào quản lý theo quy định của pháp luật từ năm 2006, số lượng tính khi đó là 60 người, nay giảm còn 28 người. Nội dung sinh hoạt tôn giáo là cầu nguyện, thờ phượng, học kinh thánh, thông công, cúng các ngày lễ tết, Phục sinh, Giáng sinh, Thương khó. Hội thánh cầu nguyện và học kinh thánh từ thứ Hai đến thứ Bảy; cầu nguyện, thờ phụng vào buổi sáng và tối Chủ nhật hàng tuần.
Hội thánh truyền giáo Phục Hưng (Địa chỉ: hẻm 415 Nguyễn Văn Công, quận Gò Vấp)
Được biết, vợ chồng mục sư Phương Văn Tân và Võ Xuân Loan tốt nghiệp Tiến sĩ Thần học mục vụ năm 2011. Vợ chồng mục sư là hai trong bảy Tiến sĩ Thần học mục vụ đầu tiên trong chương trình hợp tác đào tạo Tiến sĩ Thần học mục vụ của Washington College International (Mỹ) cùng trường Thần học Quốc tế (Vietnam International Seminary, tiền thân là Saigon Bible School).
Theo thông tin từ chính quyền Phường 3, quận Gò Vấp, TP.HCM, sinh hoạt tôn giáo của Hội thánh truyền giáo Phục hưng thời gian gần đây đã chủ yếu chuyển sang hình thức trực tuyến (online), Trong tháng 5/2021, nhóm tổ chức sinh hoạt tôn giáo 4 lần, vào các ngày Chủ Nhật, 02/5, 09/5, 16/5 và 23/5. Tổng số tín hữu tham dự là 20 người. Tuy vậy, không gian sinh hoạt tôn giáo chật hẹp, không đảm bảo yêu cầu về giãn cách có thể là nguyên nhân lây nhiễm Covid-19 trong các thành viên tham gia sinh hoạt tôn giáo tại điểm nhóm.
Đến tối ngày 27/5, theo công bố chính thức của Bộ Y tế đã có 36 FO, 70 F1, 336 F2, 16 quận, huyện trên địa bàn TP.HCM liên quan đến ổ dịch này.
Theo nhận định của GS.TS Nguyễn Tấn Bỉnh, Giám đốc Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, ổ dịch tại điểm sinh hoạt tôn giáo này có thể xuất hiện từ lâu, tối thiểu đã qua hai chu kỳ lây lan, mầm bệnh cũng đang lây lan mạnh trong cộng đồng.
Đáng nói, sau khi phát hiện ổ dịch này, theo lãnh đạo ngành Y tế TP Hồ Chí Minh, quá trình khai thác dịch tễ, truy vết liên quan đến ổ dịch Hội thánh truyền giáo Phục Hưng vô cùng khó khăn, gia đình mục sư hội thánh này không hợp tác, phải nhờ Công an hỗ trợ. Điển hình, một hàng xóm bên cạnh nhà mục sư không chịu lấy mẫu xét nghiệm với lý do không liên quan đến Hội thánh hay gia đình mục sư, chỉ đến khi có kết quả xét nghiệm dương tính thì mới phát hiện ra đây là mẹ vợ của mục sư Phương Văn Tân.
Trong khi đó, theo GS.TS Nguyễn Tấn Bỉnh, bà V.X.L (vợ mục sư Phương Văn Tân) từng đi bằng máy bay từ Hà Nội vào TP Hồ Chí Minh ngày 29/4. Đến ngày 13/5, bà Loan có triệu chứng đầu tiên nhưng không đi điều trị. Khi khai thác dịch tễ, lịch trình di chuyển và tiếp xúc, bệnh nhân này không chủ động khai báo mà còn cố tình giấu giếm.
Sở Y tế đã phải phối hợp cùng lực lượng Công an và ngành Hàng không mới xác định được hành trình di chuyển của bệnh nhân này. Đến ngày 13/5, bà L. có triệu chứng hô hấp, cũng là người đầu tiên khởi phát bệnh trong Hội thánh.
Dù có triệu chứng nhưng người phụ nữ 65 tuổi này vẫn ở nhà tự điều trị, không đi đâu, cho đến khi phát hiện ca nhiễm đầu tiên trong chuỗi lây nhiễm ở Hội thánh thì bà đã được truy vết. Hiện tình trạng sức khỏe bệnh nhân này chuyển nặng, viêm phổi, đang được điều trị ở Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP Hồ Chí Minh.
Không chỉ riêng gia đình mục sư không chịu hợp tác, ngành Y tế tiếp tục phải nhờ đến các lực lượng Công an cùng phối hợp, nhưng nhiều hội viên trong Hội thánh này đều không trung thực, có nhiều hành vi gian dối, cố ý xóa dấu vết bởi khi lực lượng chức năng kiểm tra sổ hoạt động của Hội thánh, một hội viên đã cố tình xóa danh sách hội viên chỉ để lại tên 20 người để đủ tiêu chuẩn hoạt động không tập trung đông người.
Theo Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP Hồ Chí Minh (HCDC), tính đến sáng 30/5, liên quan đến ổ dịch Hội thánh truyền giáo Phục Hưng, TP Hồ Chí Minh đã ghi nhận thêm 40 trường hợp nhiễm mới trong cộng đồng. Như vậy, từ ngày 27/5 đến nay, thành phố đã ghi nhận tổng cộng 140 ca nhiễm. Dự báo số ca nhiễm liên quan đến Hội thánh này có thể tăng tiếp trong thời gian tới vì số hội viên đến nay vẫn có thể chưa ra khai báo hết.
Có thể nói, ổ dịch lây lan từ Hội thánh truyền giáo Phục Hưng đang đặt thành phố trước nhiều nguy cơ bị dịch bệnh lan rộng. Vi phạm hết sức nghiêm trọng của nhóm người truyền giáo đã gây rất nhiều tốn kém, khó khăn cho lực lượng chống dịch và sự hoang mang cho hàng triệu người dân TP Hồ Chí Minh liên tục những ngày qua.
Liên quan đến việc này, theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hồ Chí Minh (HCDC), để chặn đứng hoàn toàn chuỗi lây nhiễm này, bên cạnh việc đẩy nhanh xét nghiệm, truy vết để dịch không lây lan tiếp tục từ những trường hợp đã biết thì việc cần phải làm nữa là tìm ra tất cả những người sinh hoạt chung trong Hội thánh này. Bởi nguy cơ lây nhiễm trong Hội thánh này rất cao. Những người này nếu còn trong cộng đồng thì sẽ thành nguồn lây rất nguy hiểm, đặc biệt ở những người không có triệu chứng.
Sáng ngày 30/5 Công an quận Gò Vấp (TP.HCM) khởi tố vụ án, điều tra dấu hiệu tội Làm lây lan dịch bệnh từ Hội thánh truyền giáo Phục Hưng. Động thái này được đưa ra trong bối cảnh 4 ngày vừa qua TP HCM ghi nhận liên tiếp hơn 60 trường hợp nhiễm Covid-19, trong tổng số 98 ca, liên quan chuỗi lây nhiễm tại Hội thánh Truyền giáo Phục Hưng. Bước đầu, cơ quan điều tra xác định nhóm này hoạt động không chấp hành quy định về phòng chống dịch bệnh Covid-19 dẫn đến lây lan cho nhiều người.
Theo điều 240 Bộ Luật Hình sự 2015 quy định về tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người:
“Điều 240. Tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người
- Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
- a) Đưa ra hoặc cho phép đưa ra khỏi vùng có dịch bệnh động vật, thực vật, sản phẩm động vật, thực vật hoặc vật phẩm khác có khả năng lây truyền dịch bệnh nguy hiểm cho người, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
- b) Đưa vào hoặc cho phép đưa vào lãnh thổ Việt Nam động vật, thực vật hoặc sản phẩm động vật, thực vật bị nhiễm bệnh hoặc mang mầm bệnh nguy hiểm có khả năng lây truyền cho người;
- c) Hành vi khác làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho người.
- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:
- a) Dẫn đến phải công bố dịch thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh hoặc Bộ trưởng Bộ Y tế;
- b) Làm chết người.
- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 12 năm:
- a) Dẫn đến phải công bố dịch thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ;
- b) Làm chết 02 người trở lên.
- Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”
Như vậy, tùy vào mức độ hậu quả, những thành viên của Hội thánh truyền giáo Phục Hưng có liên quan đến việc làm bùng phát dịch bệnh lần này có thể đối diện với mức án 12 năm tù, ngoài ra họ còn có thể phải chịu thêm hình phạt bổ sung là phạt tiền đến 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định đến 05 năm.
Trước tình hình dịch diễn biến phức tạp,Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hồ Chí Minh đề nghị những người tham gia Hội thánh truyền giáo Phục Hưng chủ động liên hệ y tế địa phương để khai báo kể cả khi không có bất cứ dấu hiệu mắc bệnh, không đợi đến khi có dấu hiệu bệnh mới đi khai báo. Gia đình, người thân nếu biết con em mình sinh hoạt tại hội nhóm này, hãy vận động họ khai báo y tế càng sớm càng tốt.